برند جی بی ال | JBL history
برند جی بی ال (JBL) از برترین نام‌های صنعت صوت در جهان است و ریشه‌های آن به زندگی پرفرازونشیب جیمز بولاف لنسینگ (James Bullough Lansing) بازمیگردد.
در ادامه، داستان شکل‌گیری JBL و نکته‌های جذابی از زندگی بنیان‌گذار آن را مرور خواهیم کرد.
سال‌های اولیه زندگی جیمز بولاف لنسینگ
تولد و خانواده
جیمز بولوو لنسینگ با نام اصلیِ «جیمز مارتینی» در 14 ژانویه 1902 در منطقه‌ی گرینریج (Greenridge) از توابع شهرستان نیلوود، واقع در شهرستان ماکوپین در ایالت ایلینوی به دنیا آمد. او نهمین فرزند از سیزده فرزند خانواده بود. پدرش، هنری مارتینی (زاده‌ی سنت لوئیس)، مهندس معدن زغال‌سنگ بود و مادرش گریس اربس (اهل سنترال سیتی) نام داشت. به‌دلیل شغل پدر، آن‌ها پیوسته نقل‌مکان میکردند و زندگی نسبتاً دشواری داشتند.
علاقه به رادیو و الکترونیک
لنسینگ تحصیلات ابتدایی‌اش را در مدرسه لارنس در اسپرینگفیلد گذراند و تا دبیرستان همین مسیر را ادامه داد. در حدود دوازده‌سالگی یک فرستنده‌ی رادیویی کوچک ساخت که گفته میشود سیگنال آن تا ایستگاه دریایی در اطراف دریاچه‌های بزرگ (Great Lakes) میرسید. این ماجرا توجه نیروی دریایی را جلب کرد و نشان داد جیمز از همان نوجوانی استعداد خاصی در ساخت تجهیزات الکترونیکی دارد.
فوت مادر و تصمیم به ترک خانه
مادر جیمز در 1 نوامبر 1924 و در حالی که 56 سال داشت، از دنیا رفت. این رویداد تأثیر عمیقی بر روحیه جیمز گذاشت. مدت کوتاهی بعد، او تصمیم گرفت برای آینده‌ای روشن‌تر راهیِ سالت لیک سیتی شود. در آن‌جا با گلنا پیترسون آشنا شد؛ کسی که بعدها همسر او شد. در همین دوران، جیمز در مشاغلی همچون مکانیکی خودرو و تعمیر موتور هم مشغول بود و مهارت‌های فنی‌اش را ارتقا داد.
تغییر نام خانوادگی و آغاز حرفه صوتی
چرا لنسینگ به‌جای مارتینی ؟
خانواده مارتینی به‌دلیل شرایط کاری پدر، مکان‌های مختلفی را تجربه کردند. جیمز مدتی با یک خانواده دیگر به‌نام بولو لنسینگ زندگی کرد و بعدها تصمیم گرفت نام خانوادگی‌اش را به لنسینگ تغییر دهد. از آن‌پس اسناد و مدارک رسمی او با نام «جیمز بولاف لنسینگ» ثبت شد و این نام در شکل‌گیری برندهای مشهور صوتی نقش مهمی یافت.
ورود به لس‌آنجلس و آشنایی با کن دکر
در سالت لیک سیتی، جیمز مدتی برای یک ایستگاه رادیویی کار کرد و سپس وارد شرکتی شد که در زمینه تولید اسپیکر فعال بود. در همان‌جا با کن دکر که سابقه خدمت در نیروی هوایی آمریکا داشت، آشنا شد. دکر در طراحی درایورهای اسپیکر متخصص بود و این همکاری، سنگ بنای یک شریک تجاری موفق را بنا نهاد.
تأسیس شرکت Lansing Manufacturing
راه‌اندازی در سال 1927
در 1927، لنسینگ و کن دکر برای تأسیس شرکت به لس‌آنجلس نقل مکان کردند و با همکاری هم Lansing Manufacturing Company را راه انداختند. آن‌ها اسپیکرهای 6 و 8 اینچی با طراحی دینامیک و آرماتور تولید میکردند که عموماً در رادیوها و کنسول‌های آن دوره استفاده میشد.
- بخشی از کارکنان اوایل این شرکت را اعضای خانواده لنسینگ تشکیل میدادند.
- برادران جیمز، نظیر بیل مارتین و جورج مارتین نیز به این کسب‌وکار پیوستند.
- در نخستین سال‌ها، کارگاه به‌صورت خانوادگی و با روحیه خلاقانه پیش رفت.
موفقیت اولیه و توسعه شرکت
تا اواخر دهه 1920، رکود اقتصادی در آمریکا عمیق بود، اما نیاز بازار به اسپیکر برای رادیو همچنان رو به افزایش بود. Lansing Manufacturing رشد کرد و تا اوایل دهه 1930 چندین ده نفر نیرو استخدام کرد. دفتر مرکزی آن‌ها در خیابان مک‌کینلی در جنوب لس‌آنجلس قرار داشت و از همان جا تولیدات خود را راهی بازار میکردند.
ورود به صنعت سینما
اهمیت صدا در سینمای ناطق
در پایان دهه 1920، موسیقی جاز محبوبیت پیدا کرده بود و سینمای ناطق نیز به‌تازگی رونق گرفته بود. کمپانی‌های فیلم‌سازی همچون MGM دنبال سیستم‌های صوتی دقیق‌تری بودند.
Western Electric اولین شرکتی بود که با MGM همکاری کرد، اما سیستم ارائه‌شده فرکانس محدودی (100 تا 5000 هرتز) داشت.
در سال 1933، داگلاس شی‌یر (رئیس بخش صدا در MGM) برای رفع کاستی‌ها به سراغ لنسینگ رفت.
طراحی Shearer Horn
همکاری شی‌یر و Lansing به ساخت سیستم Shearer Horn انجامید که در سال 1936 معرفی شد و جایزه تکنولوژی آکادمی را هم گرفت. این سیستم از ووفر 15 اینچی برای پخش فرکانس پایین و درایور اختصاصی برای فرکانس بالا استفاده میکرد. نکته مهم آن بود که سیم‌های تخت برای فرکانس بالا و سیم‌های گرد برای فرکانس پایین به‌کار گرفته شد. در نتیجه صدای دقیق‌تری از پرده سینما شنیده میشد.
مرگ کن دکر و چالش‌های بعدی
سانحه سقوط هواپیما
در سال 1939، کن دکر که پس از جنگ جهانی اول در نیروی هوایی ذخیره بود، طی یک تمرین پروازی دچار حادثه شد و جان خود را از دست داد. این رخداد غم‌انگیز، برای جیمز لنسینگ شوک بزرگی به‌همراه داشت؛ چراکه دکر نه‌تنها شریک تجاری، بلکه از دوستان نزدیک او بود.
تأثیر بر شرکت
مرگ ناگهانی دکر باعث شد Lansing Manufacturing با مشکلات مدیریتی و مالی روبه‌رو شود. از سوی دیگر، جنگ جهانی دوم نزدیک میشد و اقتصاد آمریکا نیز درگیر تحولات جدی بود. سرانجام Altec Service Corporation در سال 1941 این شرکت را به مبلغ 50هزار دلار خرید و نام آن به Altec Lansing تغییر یافت. جیمز یک قرارداد پنج‌ساله با شرکت جدید امضا کرد و به‌عنوان معاون مهندسی در آن ماند.
ادغام با Altec و اختلافات
خلق Altec Lansing
آل‌تک از ترکیب واژه All Technical شکل گرفته بود و با جذب متخصصان و تجهیزات Western Electric، رقیبی قدرتمند در صنعت صدا شد. لنسینگ برای پنج سال ملزم بود که با آن‌ها رقابت نکند و در چهارچوب قرارداد باقی بماند. در این مدت، او دستاوردهای فنی دیگری نظیر تولید سیستم‌های کواکسیال دوطرفه مدل 604 را ثبت کرد که بعدها در ضبط‌های حرفه‌ای هم به‌کار رفت.
پایان همکاری و اختلافات
پس از پایان قرارداد در 1946، اختلافات بین لنسینگ و کارینگتون (یکی از مدیران آل‌تک) بالا گرفت. او تصمیم گرفت مستقل شود و برند خودش را پایه‌گذاری کند. بااین‌حال، باید توجه داشت که نام خانوادگی و دارایی‌های معنوی قبلی را به آل‌تک فروخته بود و لذا نمیتوانست با نام «لنسینگ» در بازار باقی بماند.
تولد برند JBL
تأسیس James B. Lansing Sound
جیمز که حالا دستش برای راه‌اندازی شرکت جدید باز شده بود، ابتدا نام Lansing Sound را برگزید. خیلی زود آل‌تک به او اعتراض کرد؛ چراکه نام «لنسینگ» را قبلاً خریده بود. در نتیجه نام شرکت به James B. Lansing Sound تغییر یافت و مخفف JBL به عنوان برند روی محصولات درج شد.
- سال شروع به کار: 1 اکتبر 1946
- تمرکز اصلی: تولید اسپیکر خانگی و سپس حرفه‌ای
محصولات اولیه
از نخستین محصولات، مدل‌های D101 و D130 بودند که با استفاده از سیم‌پیچ‌های چهاراینچی، بازدهی بالایی داشتند. بااین‌حال، مدیریت ضعیف لنسینگ موجب شد شرکت از ابتدا با مشکلات مالی مواجه شود. آن‌ها چندین مرتبه دفتر خود را جابه‌جا کردند و بدهی بالا رفت.
موفقیت‌های ابتدایی JBL و فاجعه مالی
حمایت سرمایه‌گذاران
اواخر دهه 1940، جیمز از سرمایه‌گذارانی همچون Roy Marquardt (مالک یک شرکت هواپیماسازی) کمک گرفت و در ازای دریافت وام و فضای کاری، درصدی از فروش را به او واگذار کرد. باوجوداین، وضعیت مالی خوب نشد و تا سال 1948، بدهی‌ها همچنان رو به افزایش بود.
مرگ تراژیک جیمز بولوو لنسینگ
در سپتامبر 1949، فشار مالی و مشکلات روحی اوج گرفت و لنسینگ که تنها 47 سال داشت، خودکشی کرد. این حادثه ضربه‌ای سهمگین بود؛ اما لنسینگ یک بیمه عمر 10هزار دلاری داشت که تنها ذی‌نفع آن، شرکتش بود. با این پول، بیل توماس (معاون شرکت) توانست بدهی‌ها را کاهش دهد و سرنوشت JBL را از ورشکستگی نجات دهد.
دوران بیل توماس و اوج‌گیری دوباره
حذف نام لنسینگ از محصولات
طبق توافقات حقوقی با آل‌تک، شرکت جدید دیگر اجازه نداشت نام کامل «لنسینگ» را روی محصولات به کار ببرد و به همین دلیل JBL به هویت اصلی تبدیل شد. بیل توماس با تعهد مالی و مهندسی قوی، توانست خطوط تولید را سر‌و‌سامان دهد. به‌مرور، JBL وارد صنعت استودیوهای ضبط شد و در طراحی مانیتورهای حرفه‌ای نیز پیش‌گام گردید.
همکاری با Fender Guitar
در دهه 1950 و 1960، موسیقی راک اند رول رشد کرد و به بلندگوهایی با تحمل فشار بالا نیاز بود. مدل D130 از JBL توجه لئو فندر را جلب کرد و در آمپ گیتار الکتریک به‌کار رفت. این همکاری، شهرت JBL را دوچندان کرد و درآمد خوبی نصیب شرکت شد. از آن پس، JBL روی بهبود درایورهای 10 تا 18 اینچی هم تمرکز کرد تا نیاز نوازندگان مختلف را پوشش دهد.
درخشش در بازار سینما و کنسرت
مانیتورهای حرفه‌ای
از اواسط دهه 1960، استودیوهای ضبط به مانیتورهای دقیق نیاز داشتند و مدل 4320 به یکی از استانداردهای این صنعت تبدیل شد. بسیاری از استودیوهای معتبر مثل کپیتول رکوردز در آمریکا و EMI در انگلستان، از محصولات JBL استفاده میکردند.
پاسخ به نیاز سالن‌های سینما
گرچه Altec Lansing در ابتدا بخش عمده‌ای از بازار سینمایی را تصاحب کرده بود، اما JBL با ارائه راه‌حل‌های جدید و کیفیت بالاتر اسپیکر، سهم قابل‌توجهی را به خود اختصاص داد. در دهه 1980، جان ارگل از JBL نشان داد که سیستم‌های قدیمی مشکلاتی دارند و JBL میتواند آن‌ها را رفع کند. این موفقیت، جایگاه JBL را در سینما تثبیت کرد.
لوگوی JBL و راز علامت تعجب
جروم گولد و طراحی اولیه
لوگوی اولیه JBL سیاه‌و‌سفید بود و توسط جروم گولد (طراح آرم پپسی) طراحی شد. سپس آرنولد ولف (رئیس وقت JBL) آن را با حروف مدرن ترکیب کرد و در قاب قرمز-نارنجی قرار داد. وجود علامت تعجب بالای حرف “J” ظاهری به‌یادماندنی به این لوگو بخشیده است.
نماد رنگ‌ها
- قرمز-نارنجی: نماد انرژی و شور صوت
- سفید: حس شفافیت و کیفیت بالای محصولات
این طراحی در ذهن عموم ماندگار شد و امروز به بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت JBL تبدیل شده است.
فروش به هارمن اینترنشنال و گسترش جهانی
دوران سیدنی هارمن
در 1969، سیدنی هارمن برند JBL را خرید و زیرمجموعه شرکت خودش (Jervis، بعداً Harman International) قرار داد. تحت مدیریت او، فروش سالانه شرکت از 8 میلیون دلار به 60 میلیون دلار رسید.
- گسترش خطوط تولید اسپیکرهای حرفه‌ای
- سرمایه‌گذاری در تحقیقات صوتی
- ورود قوی‌تر به بازارهای بین‌المللی
بااین‌حال در دهه 1970 و 1980، فرازونشیب‌های اقتصادی باعث شد مالکیت چندباره دست‌به‌دست شود. نهایتاً هارمن در بازه زمانی کوتاهی شرکت را فروخت و مجدداً بازخرید کرد.
ورود به هزاره جدید و انقلاب دیجیتال
جهش در هدفون و اسپیکرهای پرتابل
در آغاز دهه 2000، پخش‌کننده‌های موسیقی مثل آی‌پاد رواج یافتند. JBL نیاز بازار به حمل‌پذیری بیشتر را تشخیص داد و سری اسپیکرهای پرتابل، هدفون‌های بلوتوثی و محصولات مخصوص تلفن همراه را روانه بازار کرد. کیفیت صدای بالا، طراحی جذاب و باتری قوی باعث شد این محصولات به‌سرعت محبوب شوند.
نگاه به بازارهای خانگی و تخصصی
علاوه بر تجهیزات حرفه‌ای، JBL در بخش خانگی نیز ساندبارها و سینمای خانگی توسعه داد. سیستم‌های پیشرفته‌ای نظیر 3D Surround یا فناوری‌های حذف نویز، نام JBL را در مصارف روزمره بسیار برجسته کرد. این برند هم‌زمان در تورهای موسیقی و رویدادهای زنده هم به اسپیکرهای قدرتمند و بادوام شهره شد.
مالکیت سامسونگ و جایگاه فعلی JBL
خرید هارمن توسط سامسونگ
در سال 2017، شرکت سامسونگ هارمن اینترنشنال را با مبلغی حدود 8 میلیارد دلار خرید و تمام زیرمجموعه‌های آن، از جمله JBL، زیر چتر این غول فناوری قرار گرفتند. این معامله دسترسی JBL را به منابع مالی و تحقیقاتی گسترده‌تر کرد و گام بزرگی در مسیر جهانی‌شدن بیشتر بود.
گام‌های آینده
امروز JBL با ده‌ها خط تولید در کشورهای متعدد فعال است و محصولات متنوعی از اسپیکرهای حرفه‌ای گرفته تا هدفون‌های ورزشی عرضه میکند. این برند همچنان بر پایه نوآوری مهندسی و کیفیت بالای صدا پیش میرود. ترکیب تجربه دیرین و پشتیبانی قدرتمند سامسونگ، آینده روشنی را برای JBL ترسیم کرده است.
زندگی شخصی لنسینگ؛ از شوق تا افسردگی
چهار فرزند و وقت‌گذرانی محدود
لنسینگ صاحب چهار فرزند بود. بااین‌حال، معمولاً وقت زیادی را خارج از محیط کاری نمیگذراند و اغلب تعطیلات آخر هفته را در کارخانه سپری میکرد. دوستان و خانواده‌اش میگویند او یا سرشار از انرژی برای خلق ایده‌های تازه بود یا گاهی به شدت گوشه‌گیر و افسرده میشد.
یادگارهای مانا
با وجود عمر کوتاه و مشکلات مالی، لنسینگ روحیه‌ای خلاق داشت و مهارت بالایش در مهندسی صوت اساس استانداردهای مدرن تولید اسپیکر را بنا نهاد. یاد او نه‌تنها در تاریخ JBL، بلکه در کل صنعت صوتی حرفه‌ای ماندگار شده است.
نکات کلیدی در تاریخ JBL
- لنسینگ؛ نهمین فرزند خانواده: از یک خانواده 13فرزندی در ایلینوی با امکانات مالی محدود.
- فرستنده رادیویی 12 سالگی: جرقه نبوغی که نیروی دریایی آمریکا را شگفت‌زده کرد.
- درگذشت مادر در 1924: تصمیم جدی به ترک خانه و تغییر مسیر زندگی.
- شراکت با کن دکر: آغاز با Lansing Manufacturing و تولید اسپیکرهای رادیویی.
- فاجعه سقوط هواپیما: مرگ دکر و فروش اجباری شرکت به Altec Service.
- پایان همکاری با Altec: تولد JBL در 1946 و چالش‌های حقوقی بر سر نام «لنسینگ».
- مرگ تراژیک لنسینگ: فشار مالی شدید و خودکشی در 47سالگی؛ نجات شرکت با بیمه عمر.
- اوج‌گیری زیر مدیریت بیل توماس: مانیتورهای استودیویی و همکاری با Fender.
- خرید توسط هارمن: رشد فوق‌العاده و حفظ جایگاه جهانی در بازار اسپیکر و هدفون.
- تصاحب توسط سامسونگ: از 2017 به بعد، دسترسی گسترده به بازارهای بین‌المللی و منابع تحقیقاتی.
کلام آخر
برند JBL ثمره تلاش مهندسی و خلاقیت جیمز بولاف لنسینگ است؛ شخصیتی که در نوجوانی با ساخت یک فرستنده‌ی رادیویی شگفتی آفرید، در دوران جوانی با چالش‌های مختلفی دست‌وپنجه نرم کرد، ولی در نهایت زیرساخت یکی از مهم‌ترین برندهای صوتی جهان را بنا نهاد.
اگرچه مرگ او تراژیک بود، اما جرقه‌ای که در صنعت صدا زد، همواره روشن ماند و با گذر از شرکت Altec، مدیریت هارمن، و نهایتاً تملک سامسونگ، امروز JBL در بازار جهانی به‌عنوان یک برند مطمئن و مبتکر شناخته میشود.
پاسخگوی سوالات شما هستیم