آنچه خواهید خواند
- صحنه صوتی ایران، احیای میراث صوتی فراموش‌شده
- هدفون و بازگشت به تاریخ با صداهای قدیمی ایران
- خانه قدمی فاخره صبا، محل برگزاری نمایشگاه
- چرا نمایشگاه صحنه صوتی ایران اهمیت دارد ؟
- صدای تاریخی ایران: از انقلاب مشروطه تا کودتای 1953
- نصب‌های هنری و صداهای فراموش‌شده
- چه چیزهایی در صداهای ایرانی گم‌شده است ؟
- تجربه بازدیدکنندگان از نمایشگاه
- کلام آخر
صحنه صوتی ایران، احیای میراث صوتی فراموش‌شده
در سال 2025، تهران میزبان یک نمایشگاه بی‌نظیر تحت عنوان صحنه صوتی ایران بود که هدف آن بازگشت به تاریخ و احیای صدای فراموش‌شده ایران بود.
این نمایشگاه به بررسی و نمایش اولین ضبط‌های صوتی ایران از بیش از یک قرن پیش پرداخته است و به بازدیدکنندگان فرصتی منحصر به فرد برای شنیدن صداهای گذشته میدهد. صدا در تاریخ و فرهنگ هر ملت نقشی حیاتی ایفا میکند.
ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست، جایی که موسیقی، گفت و گو‌ها، و صداهای روزمره از دیرباز تا به امروز هویت فرهنگی این سرزمین را شکل داده‌اند.
هدفون و بازگشت به تاریخ با صداهای قدیمی ایران
امروزه با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، امکان شنیدن صداهای قدیمی از طریق ابزارهایی همچون هدفون و اسپیکرهای قابل حمل برای بسیاری از مردم فراهم شده است. این فناوری‌ها، که به ما این امکان را میدهند تا به راحتی به صداهای گذشته گوش دهیم، باعث میشود که نسل‌های مختلف بتوانند به دنیای گذشته نزدیک شوند و تاریخ را به شکل متفاوتی تجربه کند.
در نمایشگاه صحنه صوتی ایران، بازدیدکنندگان میتوانند با استفاده از دستگاه‌های مختلف، از جمله هدفون و سیستم‌های صوتی خاص، صداهای قدیمی ایران را بشنوند و به یک سفر زمانی با گوش‌های خود بروند. این نمایشگاه همچنین به بازدیدکنندگان فرصتی میدهد تا از آثار صداهای تاریخی ایران در زمینه‌هایی همچون موسیقی، گفت و گو‌ها، و زندگی روزمره مطلع شوند.
خانه قدمی فاخره صبا، محل برگزاری نمایشگاه
ساختمان تاریخی کارستان که امروزه میزبان نمایشگاه صحنه صدای ایران است، ارتباط عمیقی با تاریخ موسیقی ایران دارد. این بنا به مدت نزدیک به چهار دهه محل اقامت فاخره صبا، یکی از پیشگامان برجسته موسیقی کشور، بود.
صبا در سال 1316، در زمانی که حضور زنان در عرصه موسیقی ایران محدود بود، برای آموزش اپرا به فرانسه رفت و به‌عنوان یکی از نخستین زنان ایرانی، هنر اپرا را به‌طور حرفه‌ای فرا گرفت. پس از بازگشت به ایران، او با اجرای ده‌ها اثر ملی و بین‌المللی در تالار رودکی، که در نزدیکی کارستان واقع است، نقشی حیاتی در توسعه موسیقی کلاسیک و اپرا در ایران ایفا کرد.
چرا نمایشگاه صحنه صوتی ایران اهمیت دارد ؟
این نمایشگاه نه تنها به بازدیدکنندگان این فرصت را میدهد که صداهای قدیمی را بشنوند، بلکه همچنین به آن‌ها کمک میکند تا درک عمیق‌تری از تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران در دوران‌های مختلف به دست آورند. طبق گفته سعید انوری نژاد، یکی از سازمان‌دهندگان این نمایشگاه، “صدا پدیده‌ای است که معمولاً به آن توجه نمیشود، اما در واقع اهمیت زیادی دارد.” این نمایشگاه به‌ویژه بر اهمیت دوره‌های نخستین ضبط صدا در ایران تأکید دارد که همزمان با تحولات اساسی در تاریخ کشور بوده است.
صدای تاریخی ایران: از انقلاب مشروطه تا کودتای 1953
یکی از جالب‌ترین بخش‌های این نمایشگاه، پخش صداهایی است که لحظات تاریخی ایران را ثبت کرده‌اند. قدیمی‌ترین ضبط‌های صوتی ایران به سال‌های 1898 و 1899 بازمیگردد که همزمان با دوران سلطنت مظفرالدین شاه قاجار بود. این دوران شاهد انقلاب مشروطه و تحولات سیاسی بزرگ در ایران بود که سرنوشت کشور را تغییر داد.
یکی از صداهایی که در نمایشگاه به گوش میرسد، گزارشی از کودتای 1953 است که در آن خبر برکناری محمد مصدق، نخست‌وزیر وقت ایران، اعلام میشود. این لحظه تاریخی که به طور ویژه در تاریخ ایران ثبت شده، بر تغییرات سیاسی و اجتماعی این دوران تأثیر زیادی داشته است.
نصب‌های هنری و صداهای فراموش‌شده
در این نمایشگاه، علاوه بر صداهای تاریخی، برخی نصب‌های هنری نیز وجود دارند که ترکیبی از صدا و اشیاء بصری هستند. یکی از این نصب‌ها شامل دستگاهی مکانیکی است که با چرخ‌دنده‌ها و چاهک‌های مختلف بر روی دیوار بتن نصب شده است.
این دستگاه صداهای قدیمی تار را از طریق گوشی‌های تلفن قدیمی پخش میکند. این نمایشگاه همچنین با نصب‌های دیگری مانند موج نگار که امواج صوتی را به نمایش میگذارد، به بازدیدکنندگان این امکان را میدهد که با شنیدن آهنگ‌های قدیمی از دوران قاجار و اوایل پهلوی، به دنیای ایران قدیم وارد شوند.
چه چیزهایی در صداهای ایرانی گم‌شده است ؟
یکی از عجیب‌ترین بخش‌های تاریخ صوتی ایران، دوره 12 ساله سکوت است که در آن هیچ ضبطی از صداهای ایران وجود ندارد. این خلاء صوتی ممکن است به دلیل شرایط بحرانی و جنگ جهانی اول در ایران بوده باشد که در آن زمان ضبط صدا اولویت چندانی نداشت. این دوره سکوت همچنان برای تاریخ‌نگاران یک معما است و به عنوان یک “خلأ مرموز” در تاریخ صوتی ایران شناخته میشود.
تجربه بازدیدکنندگان از نمایشگاه
بازدیدکنندگان از نمایشگاه صحنه صوتی ایران تجربه‌های متفاوتی از این آثار صوتی دارند. برای بسیاری از جوانان ایرانی، این نمایشگاه یک تجربه عاطفی و یادآور خاطرات گذشته خانواده‌ها و نسل‌های پیشین است. سارین فیضیان، یک بازدیدکننده 21 ساله، اذعان میکند که احساس میکند در حال تجربه گذشته والدینش است. این احساس ارتباط عمیق با تاریخ از طریق صدا، حس نوستالژی را در بسیاری از افراد برانگیخته است.
همچنین کامران اسدی، یک بازدیدکننده 63 ساله، این نمایشگاه را بسیار شخصی و نزدیک به خود میداند و به یاد خاطرات دوران کودکی‌اش می‌افتد. او میگوید: “این یک فضای صمیمی و خوب برای من است و تجربه شنیداری خوبی است.”
کلام آخر
نمایشگاه صحنه صوتی ایران در 2025 فرصتی استثنایی برای شنیدن و درک تاریخ ایران از طریق صدا است.
این نمایشگاه با ارائه صداهایی از گذشته، به بازدیدکنندگان امکان میدهد که بیشتر با تحولات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی ایران آشنا شوند. با استفاده از هدفون و سیستم‌های صوتی پیشرفته، این نمایشگاه به مخاطبان این امکان را میدهد که به عمق تاریخ ایران گوش فرا دهند و آن را به شکلی نوین تجربه کند.
پاسخگوی سوالات شما هستیم
دیدگاهی وجود ندارد!