همکاری سامسونگ و گوگل برای شکست Dolby Atmos

Dolby Atmos و Eclipsa Audio سامسونگ: نبرد فرمت‌های صوتی سه‌بعدی

دالبی اتموس (Dolby Atmos) شاید اولین اسمی باشد که در حوزه فناوری صدای سه بعدی به ذهن شما برسد (شاید هم Apple Spatial Audio)، اما اکنون یک رقیب جدید در این حوزه وارد میدان شده است: فرمت جدید Eclipsa Audio. این فناوری پیشرفته صدای سه بعدی Eclipsa Audio با همکاری مشترک سامسونگ و گوگل توسعه یافته است.

ساندبار جی بی ال مدل Bar 1000

81,500,000 تومان مشاهده و خرید

سامسونگ در نمایشگاه CES از فرمت Eclipsa Audio رونمایی کرد. این فرمت که توسط سامسونگ و گوگل معرفی شده، قرار است به یک رقیب اصلی برای فرمت فراگیر دالبی اتموس تبدیل شود. اما آیا این فرمت واقعاً بهتر یا متفاوت‌تر از Dolby Atmos است؟ در این مقاله همه چیزهایی که باید درباره فناوری Eclipsa Audio بدانید و مقایسه آن با فرمت شناخته‌ شده دالبی اتموس را بررسی میکنیم.

صدای سه بعدی یا فناوری Spatial Audio چیست؟

فناوری صدای سه بعدی، گام منطقی بعد از صدای فراگیر سنتی محسوب میشود. فرمت‌های فراگیر سنتی، صدا را در یک سطح افقی پخش میکنند، یعنی صدا را از مقابل، اطراف و پشت سر شنونده پخش میکنند. هرچند این روش تا حد زیادی تجربه فراگیری ارائه میدهد، اما هنوز یک بُعد دیگر وجود دارد که فناوری صدای سه بعدی آن را پوشش میدهد.

فناوری صدای سه بعدی نه تنها صدا را از اطراف، بلکه از بالای سر شنونده نیز پخش میکند. گوش انسان توانایی بالایی در تشخیص جهت صدا حتی از سمت بالا دارد. فرمت‌های صدای سه بعدی معمولاً از بازتاب صوت از سقف استفاده میکنند تا این تجربه را به شکل واقع‌گرایانه‌ای ایجاد کنند.

البته ایجاد یک تجربه صدای فراگیر واقعی به همین سادگی نیست. کل زنجیره تولید محتوا، از تولید تا تحویل به فرد، باید با توجه به استانداردهای صوتی Spatial Audio طراحی شود. برای مثال، زمانی که شما فیلمی را تماشا میکنید که از فناوری دالبی اتموس پشتیبانی میکند، لازم است محتوای صوتی فیلم، سرویس پخش‌کننده و تجهیزات صوتی شما همگی با استاندارد Dolby Atmos سازگار باشند.

مقایسه Eclipsa Audio و Dolby Atmos

سامسونگ رابطه نسبتاً پیچیده‌ای با دالبی دارد، شاید هم چندان پیچیده نباشد و سامسونگ صرفاً نمیخواهد هزینه مربوط به حق امتیاز استفاده از فناوری Dolby را بپردازد. این موضوع در تلویزیون‌های سامسونگ کاملاً مشهود است، زیرا سامسونگ از استاندارد Dolby Vision HDR پشتیبانی نمیکند و در عوض از استاندارد رایگان HDR10+ استفاده میکند که معمولاً در مقایسه با Dolby Vision ضعیف‌تر است و محتوای کمتری هم برای آن وجود دارد.

برخی معتقدند که Eclipsa Audio ممکن است نقشی مشابه HDR10+ در مقایسه با Dolby Vision ایفا کند. به عبارت دیگر، شاید فناوری Eclipsa Audio به اندازه دالبی اتموس پیشرفته یا همه‌جانبه نباشد، اما حداقل یک راه مقرون‌به‌صرفه برای بهره‌مندی از فناوری صدای سه بعدی بدون نیاز به پرداخت هزینه‌های مربوط به دالبی اتموس یا DTS:X خواهد بود.

از لحاظ فناوری، احتمالاً شباهت‌هایی میان Eclipsa Audio و Dolby Atmos وجود دارد. هر دو فرمت از بازتاب صوت برای ایجاد یک تجربه سه‌بعدی استفاده میکنند. با این حال، برای مقایسه دقیق‌تر باید منتظر عرضه عملی‌تر Eclipsa Audio باشیم که فعلاً فقط به‌ صورت نمایشی در وبسایت Alliance for Open Media ارائه شده است.

به طور خلاصه، هر دو فناوری روی کاغذ مشابه یکدیگر هستند، اما فناوری Eclipsa Audio منبع باز و بدون نیاز به پرداخت هزینه لایسنس است و این موضوع میتواند به کاهش هزینه تجهیزات پشتیبانی از صدای سه‌بعدی منجر شود.

نقش استاندارد Immersive Audio Model and Formats (IAMF)

لازم به ذکر است که Eclipsa Audio با استانداردهای باز و جدید Immersive Audio Model and Formats (IAMF) هماهنگ است. این موضوع به معنی سازگاری گسترده‌تر با دستگاه‌ها و پلتفرم‌های مختلف بوده و ممکن است در آینده به مزیت بزرگی نسبت به Dolby Atmos تبدیل شود.

چه زمانی میتوانید فناوری Eclipsa Audio را به سینمای خانگی خود بیاورید؟

در سال 2023 اعلام شد که سامسونگ و گوگل در حال توسعه‌ فرمتی جدید برای رقابت با فناوری دالبی اتموس (Dolby Atmos) هستند. البته در آن زمان، این فناوری با نام Immersive Audio Model and Formats (IAMF) شناخته میشد، نامی نه چندان جذاب، اما باید به صداقت و واضح بودن آن احترام گذاشت. اکنون، چند سال بعد، در آستانه‌ معرفی عمومی این فناوری، شاهد نامی جدیدتر و البته جذاب‌تر هستیم: Eclipsa Audio. فرمتی که انتظار میرود دنیای فناوری صدای سه‌ بعدی را متحول کند.

ابتدا این فناوری توسط گوگل روی مجموعه‌ای از محصولات این شرکت راه‌اندازی میشود. به‌ عنوان اولین گام بزرگ، یوتیوب از فرمت جدید Eclipsa Audio پشتیبانی خواهد کرد و تولیدکنندگان محتوا در یوتیوب قادر خواهند بود ویدئوهایی با این فرمت صدای پیشرفته و فراگیر تولید و منتشر کنند.

علاوه بر این، گوگل و سامسونگ تأیید کرده‌اند که فناوری پیشرفته صدای سه‌بعدی Eclipsa Audio در پروژه متن‌باز اندروید (Android Open Source Project) نیز گنجانده خواهد شد. به این ترتیب، هر گوشی اندرویدی که قابلیت به‌روزرسانی داشته باشد، به این فناوری مجهز میشود. البته برای پخش محتوای تولیدشده با فرمت جدید Eclipsa Audio، به سخت‌افزارهایی نیاز است که از این فرمت پشتیبانی کنند، اینجاست که نقش سامسونگ مشخص میشود.

سامسونگ در نمایشگاه CES 2025 اعلام کرد که تمامی تلویزیون‌های 2025 سامسونگ و تعداد زیادی از ساندبارهای تولیدی این شرکت به‌ صورت کامل از فرمت جدید Eclipsa Audio پشتیبانی خواهند کرد. خوشبختانه به نظر میرسد این مدل‌ها همچنان از دالبی اتموس نیز پشتیبانی میکنند. انتظار میرود که سامسونگ حداقل برای چند سال آینده نیز به پشتیبانی از اتموس ادامه دهد تا محتوای تولیدشده برای Eclipsa Audio به اندازه کافی گسترش پیدا کند.

اما محتوا آخرین و مهم‌ترین قطعه این پازل است که هنوز جای سؤال زیادی دارد. پشتیبانی یوتیوب دستاورد بزرگی است، چراکه به این ترتیب، هر شخصی میتواند محتوایی با فرمت جدید صدای سه‌بعدی Eclipsa Audio منتشر کند. البته احتمالاً تنها تولیدکنندگان بزرگ محتوا یا افرادی که در حوزه تخصصی صدا فعالیت دارند از این امکان بهره‌مند خواهند شد. با این حال، خبر مهم دیگر این است که شرکت مشهور و قدیمی THX نیز از این فناوری پشتیبانی کرده است که اعتبار بیشتری به این فرمت جدید خواهد بخشید.

آیا اتموس و Eclipsa Audio میتوانند در کنار هم همزیستی کنند؟

قطعاً فضا برای استانداردهای صوتی جدیدی مانند Eclipsa Audio که بدون هزینه‌های حق امتیاز هستند، وجود دارد، درست مانند وضعیت HDR10+ که در کنار Dolby Vision قرار گرفته است. ایجاد این استاندارد جدید میتواند باعث افزایش محتوای سازگار با صدای فراگیر شده و گزینه‌های بیشتری را در اختیار استودیوهای فیلمسازی قرار دهد. در نهایت، وجود فرمت‌های رقیب میتواند به پیشرفت بیشتر فناوری‌های صوتی منجر شود.

البته تصمیمات پشت پرده در رابطه با انتخاب فرمت صوتی تأثیر زیادی روی مصرف‌کنندگان عادی ندارد. مسئله مهم‌تر این است که تولیدکنندگان سخت‌افزار چه مسیری را انتخاب خواهند کرد، حمایت از یک فرمت مشخص یا استفاده همزمان از هر دو استاندارد صوتی.

اکثر تلویزیون‌های میان‌رده و رده‌بالا به طور همزمان از HDR10+ و Dolby Vision پشتیبانی میکنند، یعنی هنگام تماشای فیلم یا سریال، صرف‌نظر از فرمتی که فیلم با آن تولید شده، افراد تجربه‌ای عالی خواهند داشت. اما این امر درباره تلویزیون‌های سامسونگ صادق نیست. در تلویزیون‌های سامسونگ، اگر فیلمی با فرمت Dolby Vision تولید شده باشد، کیفیت آن به HDR10 تنزل پیدا میکند که کیفیت پایین‌تری نسبت به HDR10+ دارد و تجربه چندان رضایت‌بخشی ارائه نمیدهد.

طبیعی است که شرکتی مانند سامسونگ مایل به پرداخت حق امتیاز به شرکت‌هایی مانند دالبی نباشد، اما امیدواریم سامسونگ حداقل برای آینده‌ای نزدیک پشتیبانی همزمان از Eclipsa Audio و Dolby Atmos را ادامه دهد تا افراد بتوانند بهترین تجربه صدای فراگیر را داشته باشند.

با این وجود، واقعیت اقتصادی ممکن است باعث شود که سامسونگ در اولین فرصت ممکن از پشتیبانی Dolby Atmos صرف‌نظر کند، هرچند احتمالاً این تغییر چند سالی طول خواهد کشید تا محتوای سازگار با فرمت جدید به میزان کافی در دسترس باشد. تا آن زمان، فضا برای هر دو فناوری در خانه‌ها و البته در قلب علاقمندان به فناوری وجود خواهد داشت.

کلام آخر

با ظهور فناوری جدید Eclipsa Audio که توسط سامسونگ و گوگل معرفی شده است، رقابت جذابی در حوزه فناوری صدای سه بعدی ایجاد خواهد شد. هرچند دالبی اتموس همچنان استانداردی محبوب و فراگیر است، اما مزایای متن‌باز بودن Eclipsa Audio و سازگاری آن با استانداردهای صوتی جدید مانند IAMF میتواند در آینده باعث گسترش سریع‌تر این فناوری در بین علاقمندان شود.

ساندبار جی بی ال مدل Bar 1300

مشاهده و خرید

موفقیت این دو فرمت بستگی به تصمیم تولیدکنندگان محتوا و سخت‌افزار دارد. در حال حاضر به نظر میرسد که هر دو استاندارد، حداقل برای مدتی، در کنار یکدیگر حضور خواهند داشت. اما با توجه به رویکرد سامسونگ، احتمالاً پس از فراگیری کافی Eclipsa Audio، این شرکت به سمت استفاده انحصاری از فناوری اختصاصی خود حرکت خواهد کرد، اتفاقی که مصرف‌کنندگان باید برای آن آمادگی داشته باشند.